Bu kitap; hem yeni çelik yapıların tasarımı, hem de mevcut yapıların analizi için gerekli olan kapsamlı bilgileri sunmaktadır. Tasarımın temel ilkelerini, prosedürleri, tarihsel bağlamı, şartnameleri ve tasarım yükleri için Türk standardı TS 498'i de kapsamaktadır. Ayrıca; olasılık ve emniyet faktörü, çeliğin yapılardaki uygulamaları, yapı çeliklerinin mekanik özellikleri ve TS 498 hakkında giriş niteliğinde yorumlar ele alınmaktadır. Kitap; çekme ve basınç elemanlarının davranışı, analiz yöntemleri ve çok parçalı çubuklarla ilgili ayrıntılar dahil olmak üzere temel kavramları kapsamaktadır. Üniform kesitlere sahip çok parçalı çubuklar, bunlar için I-II-III gruplarında tasarımlar, değişken atalet momentine sahip çok parçalı çubuklar ve çapraz bağlar ele alınmıştır. Mohr Çemberi denklemleri ve eleman atalet momenti ile ilgili temel bilgiler hatırlatılmaktadır. Sonraki bölümlerde kirişler, yanal burkulma ve kiriş-kolonlar ele alınmakta, yalnızca eğilmeye maruz kalan kirişler ile hem eksenel yüke hem de eğilmeye maruz kalanlar arasında ayrım yapılmaktadır. Ayrıca, perçin ve bulon gibi bağlantı elemanlarının analizleri; uzunluk, çap, bağlantı elemanı aralığı, ağırlık, göçme modları, bağlantı türleri, tasarım varsayımları ve izin verilen gerilmeler ile diğer tasarım faktörlerini içerecek şekilde anlatılmıştır. Benzer olarak, farklı bulon türleri, avantajları, yüksek mukavemetli bulonların montaj yöntemleri, izin verilen gerilmeler ve tasarım hususları tartışılmaktadır. Doğrudan kesme, saf moment bağlantıları ve kesme etkisinde bağlantı elemanları için eksantrik yük bağlantıları dahil olmak üzere sabitlenmiş bağlantıların tasarımı, AISC önerileri ve ani dönme merkezi yöntemi ile birlikte açıklanmaktadır. Daha karmaşık bir senaryo olarak, birleşik kesme ve burulma da ele alınmaktadır. TS 648 için tasarım kuralları ve çelik yapılar için izin verilen gerilmeler tablo şeklinde sunulmuştur. Sonraki bölümler; kaynak işlemi ile ilgili olarak avantajlarını, dezavantajlarını, türleri, sınıflandırmaları, sembolleri, kaliteyi, kusurları, denetim ve kontrolle ilgili temel konuları içermektedir. Düz kaynak ve köşe kaynağı gibi belirli kaynak türleri, kaynaklı bağlantılarda gerilmeler, teorik değerlendirmeler, kaynakların etkin alanları ve diğer hususlar incelenecektir. Son olarak, kitap; plaka kirişler, kafes sistemler, ek yerleri ve bağlantı tasarım ilkeleri ile izin verilen gerilmelerle ilgili burulma konusunu ele almaktadır. Bu konular, örnekler üzerinden derinlemesine incelenmekte ve kitap, önceki “üç ders sınavı”nın irdelenmesi ile son bulmaktadır. Bu kitapta çelik yapılara ilişkin kısa bir giriş yapılmaktadır, ancak daha ayrıntılı örneklerin gelecekteki Çelik Yapılar II ders kitabında yer alması uygun görülmüştür.

Bilim Dünyasına saygıyla sunarız.

Prof. Dr. Namık Kemal ÖZTORUN
Dr. Ezgi ÖZTORUN KÖROĞLU